Qidiruv:

Суд жараёнида болалар фикри қачон инобатга олинади?

Ўзбекистон Республикасининг Оила кодекси 73-моддасида ота-она ўз болаларини тарбиялаш ҳуқуқига эга ва тарбиялаши шартлиги, ота-она ўз болаларининг тарбияси ва камолоти учун жавобгарлиги, улар ўз болаларининг соғлиғи, жисмоний, руҳий, маънавий ва ахлоқий камолоти ҳақида ғамхўрлик қилишлари шартлиги белгилаб қўйилган.

Ота-она ўз болаларини тарбиялашда бошқа барча шахсларга нисбатан устун ҳуқуққа эга бўлиб, ота-она болаларининг қонун ҳужжатларида белгиланган зарур даражада таълим олишини таъминлаши шартлиги ҳам кўрсатилган.

Ҳалқимиз азалдан оилани муқаддас санаб келиб, оила — ҳаёт абадийлиги ва авлодлар давомийлигини таъминловчи қадриятлар бешиги, келажак авлодлар учун бетакрор тарбия қўрғони эканлигини доим тарғиб этиб келган. Ҳар бир инсон оилада туғилади ва вояга етади. Шундай экан ҳар бир боланинг келажакда ким ва қандай инсон бўлиб камол топишида оила муҳим ўрин тутади.

Лекин ҳаёт доим бир хил силлиқ ўтмаслиги хаммага аён бўлиб, бугунги кунда арзимаган нарсалар ёки бирор бир сабаб билан оилавий ажримлар бўлиб, уларнинг ўрталаридаги фарзанд тарбияси муаммоли ҳолат бўлиб келмоқда.

Натижада ҳозирги кунда икки оила яъни эр ва хотин оилавий ажримдан сўнг бир-бирига нафрат ва ғазаб кўзи билан қарашлиги, икки авлод вакиллари қайнона ва қайнота, қайни ва қайногалар, кайин опа ва қайин сингиллар жигарларини ва набираларини кўриш илинжида юрсада, лекин иккинчи томоннинг ушбу талабларига ўзаро рад этишлиги, бир-бири билан юзлашиш, гаплашиш чоғида бирор бир ҳуқуқбузарликни содир бўлиши, бир-бирини ҳақорат қилиши, маҳаллада эса ортиқча нотинчликларнинг вужудга келишлигини кузатиб турибмиз.

БМТнинг “Бола ҳуқуқлари тўғрисида”ги Конвенциясининг 12-моддасига кўра, ўзининг қарашларини шакллантиришга қодир бола унга таъсир этиши мумкин бўлган ҳар қандай суд ва маьмурий ишларда бевосита ёки қонуний вакил орқали ўз фикрини билдириш ҳуқуқига эга. Мазкур ҳуқуқ қуйидаги иккала ҳолатга ҳам таалуқли – яъни бола бевосита суд иштирокчиси бўлган фуқаролик ишлари ва бошқа шахслар томонидан берилган даъво аризаси асосида ва болага таъсир этиши мумкин бўлган суд ишлари (фарзандликка олиш, ота-онаси алоҳида яшаса, бола ким билан яшашини ҳал қилиш ва ҳ.к).

Ўзбекистон Республикаси Оила кодексининг 68-моддасига мувофиқ оилада боланинг манфаатларига тааллуқли ҳар қандай масала ҳал қилинаётганда бола ўз фикрини ифода қилишга, шунингдек ҳар қандай суд муҳокамаси ёки маьмурий муҳокама даврида сўзлашга ҳақлидир.

Боланинг судда ўз фикрини билдириш ҳуқуқига оид тушунтиришларни Ўзбекистон Республикаси Олий суди Пленуми қарорларида ҳам кузатиш мумкин.

Ўзбекистон Республикаси Олий суд Пленумининг 2013 йил 11 декабрдаги “Судлар томонидан фарзандликка олиш ҳақидаги ишлар бўйича қонунчиликни қўллаш амалиёти тўғрисида”ги қарорига мувофиқ ўн ёшга тўлган болани ишга қатнашишга жалб қилиш масаласини ҳал этишда суд Оила кодексининг бола ҳар қандай суд муҳокамаси даврида сўзлашга ҳақлилигини назарда тутувчи 68-моддаси қоидаларидан келиб чиқиши лозим. Боланинг судда иштироки унга нохуш таъсир этиши мумкинлигини кўрсатувчи асослар мавжуд деб ҳисобланганда, суд ушбу масала бўйича васийлик ва ҳомийлик органининг фикрини аниқламоғи лозим.

Бундан ташқари 1998 йил 11 сентябрдаги Ўзбекистон Республикаси Олий суди Пленумининг “Болалар тарбияси билан боғлиқ бўлган низоларни ҳал қилишда судлар томонидан қонунларни қўллаш амалиёти тўғрисида”ги 23-сонли қарорига кўра суд бошқа-бошқа турадиган ота-оналар ўртасида бўлган уларнинг қайси бири билан қайси боласи яшаш учун қолиши тўғрисидаги низоларни ҳал этишда Ўзбекистон Республикаси Оила кодексининг 71-моддасида белгиланган ота ва онанинг ҳуқуқ ва мажбуриятларининг тенглигига асосланган ҳолда, вояга етмаган болаларнинг манфаатларига ва хоҳишларига мос келадиган ҳал қилув қарори чиқариши лозим.

Бунда суд ота-онадан бирининг моддий-маиший аҳволи устунлигининг ўзи болани унга олиб бериш учун асос бўла оладиган шарт ҳисобланмаслигини назарга олган ҳолда, боланинг ота-онадан, ака-ука, опа-сингилларидан қайси бирига боғланиб қолганлигини, ота-онадан қайси бири болаларига нисбатан кўпроқ ғамхўрлик ва эътибор кўрсатаётганлигини, болаларнинг ёшини ва ота-онадан қайси бирига кўнгил қўйганлигини, ота-онанинг ахлоқий ва бошқа шахсий фазилатларини, ота-онанинг ҳар бири билан бола ўртасидаги муносабатларни, болани тарбиялаш ва унинг камолоти учун шарт-шароитлар (ота-онасининг маълумот тури, иш тартиби, моддий ҳамда оилавий аҳволи ва бошқалар) яратиш имкониятини эътиборга олади.

Суд 10 ёшга тўлган боланинг ота-онасининг қайси бири билан яшаш истаги борлигини ҳам эътиборга олиши мумкинлиги белгилаб қўйилган.

Ҳеч кимнинг оиласи бир-бирига ўхшамаган ҳолда, барчанинг ўз қарашлари, маънавияти, маърифати ва фикрлаш доираси мавжуд бўлиб, суднинг ташаббуси оқибатида тарафлар ўзаро келишган ҳолда ҳам фарзанд тарбиясида тўлиқ иштирок этиб келмоқда.

Жумладан Ойбек исмли фуқаро жавобгар қайнонаси Мафтуна исмли фуқарога нисбатан Севара исмли ўз фарзандини тарбиясига ва қарамоғига олишликни сўраб фуқаролик судига мурожаат қилган.

Суд жараёнида ва иш ҳужжатларида даъвогар турмуш ўртоғи билан ажрашганлигини, турмуш ўртоғи боласини ўз онасига яъни йигитнинг қайнонасига ташлаб кетганлигини, фарзандини ота сифатида ўз тарбиясига олишликни сўраган бўлсада, лекин суд жараёнида ва туман Ҳалқ таълими бўлими васийлик ва ҳомийлик органининг хулосаси ҳамда туман Реабилация ва ижтимоий мослашув марказининг психолог мутахассисларининг хулосасида бола отаси билан 4-5 йиллар давомида бирга яшамаганлигини, йигитнинг алимент қарздорлиги катталигини, йигитнинг бошқа оиласи борлигини, ундан фарзандлари ҳам борлигини, фарзанди қиз бола эканлигини, кўпроқ бувиси билан бирга яшаганлигини, бувисининг набирасининг барча дарсларидан хабар олиб турганлиги аниқланган.

Натижада даъвогар ўз даъво талабини ўзгартириб, фарзандини яхши тарбия топиб келаётганлигини хабардор бўлиб, Ўзбекистон Республикаси Фуқаролик процессуал кодексининг 44-моддасидан келиб чиқиб, даъвогар билдирилган талабларнинг асосини ёки предметини ўзгартириб, бола билан учрашиб туриш ҳақида даъво аризасига алмаштирилди ва суднинг ҳал қилув қарори билан даъвогар Ойбек 26.03.2014 йилда туғилган фарзанди Севара билан учрашиш ва уларнинг тарбиясига иштирок этиш мақсадида ҳар ойнинг биринчи ва тўртинчи ҳафтанинг шанба куни соат 13.00 дан якшанба куни 15.00 га қадар онасига қайтариш шарти билан белгилаб берилган.

Албатта, ҳар бир оилада эр-хотин тинч-тотув, аҳил-иноқ равишда, бахт нашидасини суриб яшаши айни муддаодир. Бунинг учун ҳамма ҳаракат қилиш лозим.

 

Камол Намазов 

Сирдарё вилоят судининг

Фуқаролик ишлари бўйича судьяси     

Искандар Абдурахманов

Сирдарё вилоят судининг судья катта ёрдамчиси

                                                

Коррупция – миллий хавфсизликка таҳдид

 

Ўзбекистон Республикасини ривожланган давлатлар қаторига олиб чиқишда давлат ва жамият ҳаётининг барча сохаларида коррупцияга қарши курашиш, аҳолининг ҳуқуқий онги ва маданиятини юксалтириш, жамиятда коррупцияга қарши муросасиз муносабатни шакиллантириш муҳим ҳисобланади.

Ўзбекистон Республикаси Президенти Ш.М.Мирзиёевнинг ташаббуси билан мамлакатда коррупцияга қарши курашиш сохасида қонун ҳужжатлари, шу жумладан, “Коррупцияга қарши курашиш тўғрисида”ги Ўзбекистон Республикаси Қонуни қабул қилиниб, бу сохада ҳуқуқий асос яратилган. Бундан ташқари, Ўзбекистон Республикаси Президентининг “Коррупцияга қарши курашиш тўғрисида”ги Ўзбекистон Республикаси Қонунининг қоидаларини амалга ошириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги 2017 йил 2 февралдаги                     ПҚ-2752-сонли Қарори билан 2017-2018 йилларга мўлжалланган коррупцияга қарши курашиш бўйича Давлат дастури тасдиқланди.

Ушбу Қарор ва Дастурга асосан “Коррупцияга қарши курашиш тўғрисида”ги Ўзбекистон Республикаси Қонуни қоидаларининг самарали ижросини таъминлаш, жамият ва давлат ҳаётининг барча соҳаларида коррупциянинг олдини олишга доир чора-тадбирларни ўз вақтида ва сифатли амалга ошириш мақсадида Коррупцияга қарши курашиш бўйича республика идоралараро комиссияси тузилди.

Ушбу Комиссиянинг асосий вазифалари этиб, -коррупцияга қарши курашиш соҳасидаги давлат дастурларининг ва бошқа дастурларнинг ишлаб чиқилиши ҳамда амалга оширилишини ташкил этиш; -коррупцияга қарши курашиш бўйича фаолиятни амалга оширувчи ва унда иштирок этувчи органлар ҳамда ташкилотларнинг фаолиятини мувофиқлаштириш ва ҳамкорлигини таъминлаш; -аҳолининг ҳуқуқий онги ва ҳуқуқий маданиятини юксалтиришга, жамиятда коррупцияга нисбатан муросасиз муносабатни шакллантиришга доир чора-тадбирларнинг ишлаб чиқилиши ҳамда амалга оширилишини ташкил этиш; -коррупцияга оид ҳуқуқбузарликларнинг олдини олишга, уларни аниқлашга, уларга чек қўйишга, уларнинг оқибатларини, шунингдек уларга имкон берувчи сабаблар ва шарт-шароитларни бартараф этишга доир чора-тадбирлар самарадорлиги оширилишини таъминлаш; -коррупциянинг ҳолати ва тенденциялари тўғрисидаги ахборотни йиғиш ҳамда таҳлил этиш; -коррупцияга қарши курашиш бўйича чора-тадбирлар амалга оширилиши юзасидан мониторингни амалга ошириш, ушбу соҳадаги мавжуд ташкилий-амалий ва ҳуқуқий механизмларнинг самарадорлигини баҳолаш; -коррупцияга қарши курашиш тўғрисидаги қонун ҳужжатларини такомиллаштириш ва ушбу соҳадаги ишларни яхшилаш юзасидан таклифлар тайёрлаш; -коррупцияга қарши курашиш бўйича ҳудудий идоралараро комиссиялар фаолиятини мувофиқлаштириш каби вазифаларни ижросини таъминлаш каби вазифаларни амалга ошириш белгиланди.

Жамият ривожланиш босқичида коррупция иллати дастлаб иқтисодиёт асосларига қарши қаратилган салбий ҳодиса сифатида баҳоланган. Бунда, муайян иқтисодиёт субъектларига прифренциялар бериш, солиқларни яшириш, назорат қилинмайдиган (яъни солиқ ҳисобланмайдиган) хуфия иқтисодиётни яратиш ва шу каби ҳолатларга имкон берувчи шарт-шароит сифатида ривожланган бўлса, коррупциянинг бугунги кун ҳолатида нафақат иқтисодиёт асосларига, балким, ҳокимият, бошқарув ва жамаоат бирлашмалари органларининг нормал фаолиятига қарши қаратилган жиноий ҳодиса сифатида баҳоланмоқда.

Порахўрлик – бошқарув органлари ва жамоат бирлашмалари фаолияти тартибига қарши қаратилган уч мустақил мансаб жиноятлари  – пора олиш, пора бериш ва пора олиш беришда воситачилик қилишни ўзи ичига оладиган атама. Кўрсатилган манфаатларга нисбатан санаб ўтилган ҳар бир тажовуз тугатилган қилмиш сифатида бошқа жиноят билан боғлиқ бўлмаган ҳолда содир этилиши мумкин эмас. Улар ушбу туфайли бир-бири билан шу даражада боғлиқ бўладики, пора олиш фактининг мавжуд эмаслиги пора бериш фактини ҳам истисно этади.

Ҳокимият, бошқарув ва жамоат бирлашмалари органларининг фаолият тартибига қарши бошқа барча жиноятлар каби порахўрлик давлат органлари ва мансабдор шахслардан иборат бўлган бошқарув оммавий аппаратининг нормал фаолият юритишига тажовуз қилади.

Мазкур жиноятнинг ижтимоий хавфлилиги шу билан изоҳланадики, пора олиш мансабдор шахслар томонидан ўзларининг мансаб ваколатларини ижро этишнинг ўрнатилган тартибини кескин ўзгартиради ва бу билан давлат хизмати манфаатларини қўпол бузади. Пора коррупция – ҳокимият ва бошқарув асосларини емирадиган, унинг аҳоли олдидаги обрўсига путур етказадиган, фуқароларнинг қонуний ҳуқуқ ва манфаатларига дахл қиладиган хавфли жиноий ҳодисанинг нисбатан кўп тарқалган ва ўзига хос ҳодисаси ҳисобланади.

 

Нодирбек Сангиров,

Сирдарё туманлараро иқтисодий суди судьяси

Файзиддин Сахобиддинов,

Сирдарё туманлараро иқтисодий суди девонхона мудири

Сайлов ва референдумни ташкил этиш ҳамда ўтказиш соҳасидаги ҳуқуқбузарликлар учун маъмурий жавобгарлик

Амалдаги қонунларимизда сайлов қонунчилигини бузганлик учун маъмурий жазо чоралари белгиланган бўлиб, бундан сайлов жараёни иштирокчиларининг сайлов қонунчилигига тўлиқ риоя этишлари ва сайлов ҳуқуқлари самарали амалга оширилишини таъминлаш муддаоси кўзланган.

Сайлов ва референдумни ташкил этиш ҳамда ўтказиш соҳасидаги ҳуқуқбузарликлар учун Ўзбекситон Республикаси маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодексда жавобгарликлар белгиланган.

512-моддасида Ўзбекистон Республикаси Марказий сайлов комиссиясининг, сайлов комиссияларининг, референдум ўтказувчи комиссияларнинг фаолиятига аралашиш, худди шунингдек уларнинг ишига тўсиқларни юзага келтириш, — мансабдор шахсларга базавий ҳисоблаш миқдорининг ўн бараваридан ўн беш бараваригача миқдорда жарима солишга сабаб бўлади.

513-моддасида Ўзбекистон Республикаси Марказий сайлов комиссиясининг, сайлов комиссияларининг, референдум ўтказувчи комиссияларнинг қарорларини ижро этмаслик, худди шунингдек уларнинг мурожаатларини кўриб чиқишни ғайриҳуқуқий равишда рад этиш, уларни кўриб чиқиш муддатларини узрли сабабларсиз бузиш, — мансабдор шахсларга базавий ҳисоблаш миқдорининг уч бараваридан етти бараваригача миқдорда жарима солишга сабаб бўлади.

514-моддасида Номзоднинг, ишончли вакилнинг, кузатувчининг ёки сиёсий партия ваколатли вакилининг ҳуқуқларини бузиш, — мансабдор шахсларга базавий ҳисоблаш миқдорининг беш бараваридан ўн бараваригача миқдорда жарима солишга сабаб бўлади.

515-моддасида Сайловолди ташвиқотини, референдумга қўйилган масалалар юзасидан ташвиқот олиб бориш шартлари ва тартибини номзод, ишончли вакил, сиёсий партия вакили, мансабдор шахс томонидан бузиш, — базавий ҳисоблаш миқдорининг етти бараваридан ўн бараваригача миқдорда жарима солишга сабаб бўлади.

516-моддасида Сайлов натижаларига таъсир кўрсатиш мақсадида номзод, сиёсий партия тўғрисида атайлаб ёлғон маълумотларни эълон қилиш ёки бошқа усуллар орқали тарқатиш, — фуқароларга базавий ҳисоблаш миқдорининг уч бараваридан беш бараваригача, мансабдор шахсларга эса беш бараваридан ўн бараваригача миқдорда жарима солишга сабаб бўлади.

517-моддасида Биноларга, иншоотларга ёки бошқа жойларга жойлаштирилган ахборот, ташвиқот материалларини сайловга ёки референдумга тайёргарлик кўриш ва сайлов ёки референдум ўтказиш жараёнида қасддан йўқ қилиб юбориш ёки уларга қасддан шикаст етказиш, — базавий ҳисоблаш миқдорининг уч бараваридан етти бараваригача миқдорда жарима солишга сабаб бўлади.

518-моддасида Сайловни ёки референдумни молиялаштириш тартибини бузиш, — фуқароларга базавий ҳисоблаш миқдорининг беш бараваридан ўн бараваригача, мансабдор шахсларга эса ўн бараваридан йигирма бараваригача миқдорда жарима солишга сабаб бўлади.

519-моддасида Жамоатчилик фикри сўровлари натижаларини, сайлов ёки референдум натижалари тахминларини, шунингдек сайлов ёки референдум билан боғлиқ бошқа тадқиқотларни чоп этиш (эълон қилиш) тартибини бузиш, — мансабдор шахсларга базавий ҳисоблаш миқдорининг ўн беш бараваридан йигирма бараваригача миқдорда жарима солишга сабаб бўлишлари белгилаб қўйилган.

Бу эса ўз навбатида, мамлакатимизда сайловга оид қонунчиликни бузганлик учун маъмурий жавобгарликни белгиловчи нормалар ҳалқаро ҳуқуқнинг умумэътироф этилган нормаларига асосланган ва ривожланган демократик давлатларнинг қонунчилик амалиёти ва тажрибасига ҳам мослигидан далолат беради.

Сайлов қонунчилигини бузиш билан боғлиқ ҳуқуқбузарликлар маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодексда қатъий белгилаб қўйилиши сайлов эркинлиги принсипини янада тўлиқроқ амалга оширилишига, мамлакатимизда сайлов тизимини янада демократлаштирилишига, сайловнинг очиқ ҳамда ошкоралиги тамойилларини мустаҳкамлашга хизмат қилади.

Юсуф Абизов,

Сирожиддин Сайданов

Сирдарё туманлараро иқтисодий суди судья ёрдамчиси

“Судлар тўғрисида”ги янги қонуннинг эски таҳрирдаги қонундан асосий фарқлари ва ўзига хос хусусиятлари

Маълумки, сўнгги йилларда мамлакатимизда фуқаролар, юридик шахслар ҳамда тадбиркорлик субъектларининг ҳуқуқлари ва қонуний манфаатларининг суд йўли билан ҳар томонлама ва тўла ҳимоя қилинишини таъминлаш, суд соҳасига ахборот коммуникацион технологияларни кенг жорий қилиш, суд мажлисларининг очиқлиги ва шаффофлигини таъминлаш ва шу йўл билан фуқароларнинг одил судловга эришиш даражасини ошириш борасида изчил ислоҳотлар амалга ошириб келинмоқда.

 

2021 йил 28 июль куни янгидан қабул қилинган Ўзбекистон Республикасининг “Судлар тўғрисида”ги қонуни айни шу мақсадларни ўзида мужассамлаштирган бўлиб, соҳада амалга оширилаётган ислоҳотларнинг мантиқий давоми бўлди, десак муболаға бўлмайди.
Қонун 101 моддадан иборат бўлиб, расмий эълон қилинган кундан, яъни 2021 йил 29 июль кунидан қонуний кучга кирди.
“Судлар тўғрисида”ги янги қонуннинг эски таҳрирдаги қонундан асосий фарқлари ва ўзига хос хусусиятларининг айрим жиҳатлари ҳақида тўхталиб ўтамиз.

Қонундаги асосий янгилик Президентимиз Ш.М.Мирзиёев томонидан 2020 йил 24 июль куни имзоланган “Судлар фаолиятини янада такомиллаштириш ва одил судлов самарадорлигини оширишга доир қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида”ги ПФ-6034-сонли фармонда белгиланган ташкилий-тузилмавий ислоҳотлардан келиб чиққан бўлиб, хусусан қонуннинг 2-моддасида судларнинг янги тизими белгиланди.

Хусусан, 2021 йилнинг 1 январидан бошлаб фуқаролик, жиноят ишлари бўйича Қорақалпоғистон Республикаси, вилоятлар, Тошкент шаҳар судлари ва Қорақалпоғистон Республикаси, вилоятлар, Тошкент шаҳар иқтисодий судлари бирлаштирилганлиги ҳамда туман (шаҳар) маъмурий судлари тугатилганлиги муносабати билан суд тизимида Қорақалпоғистон Республикаси, вилоятлар ва Тошкент шаҳар судлари, шунингдек туманлараро маъмурий судлар кўрсатиб ўтилди.
Шунингдек, қонуннинг судьялар корпусини шакллантиришга бағишланган 5-моддасида судьялар корпусини шакллантириш судьяларнинг мустақиллиги принципига қатъий мувофиқ ҳолда Ўзбекистон Республикаси Судьялар олий кенгаши томонидан амалга оширилиши, кенгашни ташкил этиш ва унинг фаолияти тартиби алоҳида қонун билан белгиланиши назарда тутилган.
Бундан ташқари, судьяларнинг мустақиллиги, қонун ва суд олдида тенглик, суд ҳужжатларининг мажбурийлиги, суд ишларини юритишнинг ошкоралиги, суд ишлари юритиладиган тил, суд ҳимоясида бўлиш ҳуқуқи, айбсизлик презумпцияси каби судлар фаолиятининг принципларига қўшимча равишда қонунийлик деб номланган 8-моддада Ўзбекистон Республикасида одил судлов қонунга

Prezident xalq qabulxonasi: qonuniylik va adolat

Prezident Xalq qabulxonalari tomonidan Qashqadaryo viloyatida o‘tkazilgan ommaviy qabullarda Qashqadaryo viloyati sudi jinoyat ishlari bo‘yicha sudlov hay’atining appelyasiya tartibidagi ochiq sud majlisida nohaq ayblanib, jarima jazosi tayinlangan 2 nafar shaxsga doir ish ham ko‘rib chiqildi.

Gʻuzor tumanida yashovchi Dilfuza Meylanovaning 8 yillik muammosi yechim topdi. 2012 yilda uy sharoitida tug‘ilgan farzandiga tug‘ilganlik haqidagi guvohnomani ololmayotgan ayolning muammosi adliya organlari tomonidan o‘rganilib, farzandiga tug‘ilganlik haqidagi guvohnoma rasmiylashtirib berildi.

Ommaviy qabullar davomida 50 dan ortiq fuqaro ishga joylashtirildi, 30 ga yaqin murojaatchiga imtiyozli kredit, 25 nafariga davolanish uchun order ajratildi. Ehtiyoji bo‘lgan fuqarolarga nogironlik aravachalari, protez-ortopediya buyumlari topshirildi.

Umumlashtirib aytganda, Qashqadaryo vohasi bo‘ylab kechgan jonli muloqotlar asnosida 1 ming 655 kishi ko‘targan 1 ming 678 ta masala o‘rganilib, ularning 572 tasi joyida hal etildi. 524 ta murojaat bo‘yicha huquqiy maslahat va tushuntirish berildi, qo‘shimcha vaqt va o‘rganish talab qiladigan 582 ta murojaat bo‘yicha aniq muddat va mas’ullar belgilanib, nazoratga olindi. 

Ular 2015 yilda tazyiqlar ostida berilgan guvohliklar, asossiz ko‘rsatmalar bo‘yicha Surxondaryo viloyat sudining hukmi bilan jinoiy javobgarlikka tortilgan. Ya’ni, o‘zganing juda ko‘p miqdordagi mulkini o‘zlashtirish yo‘li bilan talon-toroj qilganlikda, pora olish va berishda vositachilikni amalga oshirganlikda ayblanib sudlangan.

Ularning murojaatlari asosida olib borilgan qo‘shimcha tekshiruvlar, sud jarayonlari natijasida aybsizligi o‘z isbotini topdi va reabilitasiya qilish yo‘li bilan oqlandi.

Mirishkor tumani «Ayzabod» mahallasida istiqomat qiluvchi Yulduz Normurodova ham katta umidlar bilan ommaviy qabulga keldi. Ma’lum bo‘lishicha, uning to‘ng‘ich o‘g‘li 21 yoshida 15 yilga ozodlikdan mahrum etilgan. Ayni paytgacha jazo muddatining 6 yilini o‘tagan farzandiga yengillik berishni so‘rab, Oliy sudga murojaat qildi. Uning arizasi Oliy sudda kassasiya tartibida ko‘rib chiqilishi ayolga umid baxsh etdi.

Xo‘jalik yurituvchi sub’yektlar o‘rtasida yuzaga kelgan nizoli ishlarni ko‘rishda imkon qadar taraflarni kelishtirishga e’tibor qaratilmoqda. Savdo-sanoat palatasi Qashqadaryo viloyat boshqarmasining da’vogar Sho‘rtan gaz-kimyo majmuasi qoshidagi Qurilish-montaj-ta’mirlash boshqarmasi unitar korxonasi manfaatini ko‘zlab javobgar “RAVON STROY CITY” mas’uliyati cheklangan jamiyatidan 2 milliard 878 million so‘mdan ziyod mablag‘ni undirish yuzasidan sud tashabbusi bo‘yicha tomonlar o‘rtasida nizo bartaraf etilib, kelishuv bitimi tuzilishiga erishildi.

Xitoylik investor tomonidan kiritilgan da’vo arizasi esa qanoatlantirilib, investor ishtirokidagi O‘zbekiston-Xitoy qo‘shma korxonasi foydasiga 13 milliard 174 million so‘mdan ziyod mablag‘ni undirish to‘g‘risida iqtisodiy ishlar bo‘yicha sudlov hay’atining hal qiluv qarori qabul qilinib, investorning huquqlari tiklandi.

Qarshi shahrilik Dilafro‘z Xo‘jamurodova uyi yo‘qligi sababli 12 yildan buyon oilaviy yotoqxonada yashaydi. 4 nafar farzandi bor. Turmush o‘rtog‘i vafot etib, oila tashvishi, farzandlar tarbiyasi yolg‘iz o‘zining zimmasiga tushgan ayol ommaviy qabulga yashab turgan turar-joyini o‘z nomiga rasmiylashtirib berishda yordam so‘radi. Dilafro‘z Xo‘jamurodova hamda oilaviy yotoqxonada yashab kelayotgan yana 2 nafar ayolning murojaati ijobiy hal etildi.

Ommaviy qabullar jarayonida Oliy sudga 886 ta murojaat tushgan bo‘lsa, ularning 278 tasi joyida hal etildi, 280 ga yaqiniga asoslantirilgan tushuntirishlar berildi. Ijro uchun nazoratga olingan 239 ta murojaatdan 134 tasi bo‘yicha arizalar Oliy sud tomonidan kassasiya tartibida hal qilish uchun qabul qilinib, tegishli sudlov hay’atiga ko‘rib chiqish uchun o‘tkazildi. 18 ta fuqaroning arizasi viloyat sudining apellyasiya instansiyasida ko‘rish uchun qabul qilindi. 14 ta murojaat bo‘yicha da’vo arizasi birinchi instansiya sudining ish yurituviga qabul qilinib, nazoratga olindi. 141 nafar shaxs jazoni o‘tashdan muddatidan ilgari shartli ravishda ozod qilindi. 29 nafar shaxsga nisbatan aliment undirish yuzasidan sud buyrug‘i chiqarildi.

Ommaviy qabullarda Bosh prokuraturaga 360 nafar fuqaro turli masalalarda murojaat qilgan bo‘lsa, shundan 62 ta masala joyida hal qilindi. Murojaatlarning asosiy qismi tergov va surishtiruv, sud qarorlari ijrosi, ijtimoiy-iqtisodiy, uy-joy, moddiy yordam, kommunal soha yuzasidan bo‘ldi. Ish masalasida murojaat qilgan 21 nafar fuqaroning 4 nafari o‘ziga ma’qul bo‘lgan korxona va tashkilotlarga ishga joylashtirilgan bo‘lsa, 17 nafari kasbga o‘qitishga yo‘naltirildi.

Ichki ishlar vazirligi tomonidan qabul jarayonlarida 155 nafar fuqaro bilan muloqotlar o‘tkazilib, ular tomonidan bildirilgan 49 ta masala joyida ijobiy hal etildi, qo‘shimcha o‘rganish talab etiladigan 101 ta murojaat ko‘rib chiqilishi nazoratga olindi.

«Ko‘hna voha tomorqa xizmati» MChJ rahbari Obidjon Xudoyberdiyev esa bojxona xizmati mas’ullariga xorijdan olib kelingan mandarin mahsulotini o‘z omboriga bojxona ta’minlov summasisiz tushirishda amaliy yordam so‘rab murojaat qildi. Mahsulotni sifatli saqlash uchun jamiyatga qarashli omborda sharoit mavjudligi hisobga olinib, murojaat qanoatlantirildi.

«So‘x voqealari» bo‘yicha barcha sudlanuvchilarning oxirgi so‘zi eshitildi

Farg‘onada o‘tgan yilning may oyida So‘x tumanida bo‘lib o‘tgan ommaviy tartibsizliklar yuzasidan ayblangan 22 nafar shaxs ustidan davom etayotgan sud jarayonida bugun barcha sudlanuvchilarning oxirgi so‘zi eshitildi.

Dastlabki tergov organi tomonidan ushbu shaxslarga O‘zbekiston Respublikasi Jinoyat Kodeksining 244-moddasi (ommaviy tartibsizliklar) va 219-moddasi (hokimiyat vakiliga yoki fuqaroviy burchini bajarayotgan shaxsga qarshilik ko‘rsatish) kabi jinoyatlarni sodir etganlikda ayb e’lon qilinib, 9 nafar shaxsga nisbatan qamoqqa olish va 13 nafariga uy qamog‘i ehtiyot chorasi qo‘llanilgan. Ulardan bir nafari voyaga yetmagan shaxsdir.

2020 yil 31 may kuni O‘zbekiston Respublikasi So‘x tumani Chashma qishlog‘ining Qirg‘iziston Respublikasi Botken viloyati Qadamjoy tumani Chechme ayili bilan chegaradosh hududida joylashgan “Chashma” bulog‘i bo‘yida Qirg‘iziston hamda O‘zbekiston fuqarolari o‘rtasida buloqdan foydalanish yuzasidan kelib chiqqan nizo oqibatida ommaviy tartibsizliklar ro‘y bergan.

Ushbu nizoni bartaraf etish maqsadida So‘x tumani Chashma qishlog‘iga yetib borgan mahalliy hokimiyat vakillari hamda huquqni muhofaza qiluvchi organ xodimlariga tartibbuzarlar tomonidan faol qarshilik ko‘rsatilib, ularga turli darajada shikastlar yetkazilgan.

O‘tgan yilning noyabr oyidan buyon mazkur jinoyat ishini ko‘rish ishlari davom etayotgan bo‘lib, sud muhokamasi yakunlanmoqda.

Farg‘ona viloyat sudining jamoatchilik va ommaviy axborot vositalari bilan aloqalar bo‘limi xabariga ko‘ra, “So‘x voqealari”ga oid jinoyat ishi bo‘yicha sud muhokamasi ochiqlik va shaffoflik tamoyillari asosida olib borilib, ishni ko‘rishda 22 nafar sudlanuvchi, 36 nafar jabrlanuvchi va 21 nafar guvohlar so‘roq qilindi.

Skip to content