Жорий йилнинг 20 октябрь куни соат 10:00да жиноят ишлари бўйича Гулистон шаҳар судининг биносида Сирдарё вилоят маъмурий суди ҳамда вилоят судлари томонидан 2022 йилнинг тўққиз ойи давомида одил судловни амалга ошириш борасидаги фаолияти буйича ОАВ, журналистлар ва ижтимоий тармоқ фаоллари, ахборот хизматлари ходимлари иштирокидаги матбуот анжумани ўтказилди. Унда фаъолият тахлилидан ташқари журналист ва блогерларни қизиқтирган қатор саволларга ҳам жавоб берилди. Брифингда қуйидаги маърузалар асосидаги маълумотлар судлов ҳайъати раислари ва Гулистон туманлараро маъмурий суди раиси томонидан матбуот учун очиқланди.
Сирдарё вилоят судининг жиноят ишлари бўйича судлов ҳайъати раиси Бобошер Қурбонов томонидан берилган маълумотларга асосан
жиноят ишлари бўйича вилоят, туман (шаҳар) судлари томонидан жами 1.511 нафар шахсга нисбатан 1.145 та жиноят иши мазмунан кўриб чиқилган. Шундан:
– 957 та жиноят иши юзасидан 1.298 нафар шахсга нисбатан ҳукм чиқарилган;
– 204 нафар шахсга нисбатан 180 та иш тугатилган;
– 5 та иш бўйича 5 нафар шахсга нисбатан тиббий йўсиндаги мажбурлов чоралари қўлланилган;
– 4 нафар шахсга нисбатан 3 та жиноят иши бўйича дастлабки терговга қайтарилган.
Мазмунан кўриб чиқилган жиноят ишларини 2021 йилнинг 9 ойи билан таққосланганида 24,1 фоизга кўпайганлигини кўришимиз мумкин.
2022 йил 9 ойи давомида судлар томонидан жами 190 нафар шахсга нисбатан 174 та жиноят иши ёки жами кўриб тамомланган ишларнинг 15,1 фоизи томонларнинг ярашганлиги муносабати билан тугатилган бўлса, жами 31.788.973.480 сўмлик зарарни қоплаган 228 нафар шахсга ёки жами кўриб тамомланган ишларнинг 15,1 фоизига нисбатан қонуннинг жазони либераллаштириш билан боғлиқ нормалари қўлланилиб, озодликдан маҳрум қилиш ёки озодликни чеклаш билан боғлиқ бўлмаган жазолар тайинланган.
Мазкур даврда жами 173 нафар шахс, шу жумладан биринчи инстанция судлари томонидан 152 нафар шахс, юқори инстанция судлари томонидан 21 нафар шахс қамоқдан озод қилинган.
Мазмунан кўриб чиқилган жиноят ишлари бўйича шахсларнинг 509 нафари ижтимоий хавфи катта бўлмаган, 468 нафари унча оғир бўлмаган, 457 нафари оғир, 77 нафари ўта оғир туркумдаги жиноий қилмишлар содир этишган бўлиб, шундан,
248 нафари ёки 16,4 фоизини муқаддам судланганлар ташкил этган.
Мазкур даврда судланган шахсларнинг жами 568 нафари ёки
37,5 фоизини ёшлар, 130 нафари ёки 8,6 фоизини аёллар, 41 нафари ёки 2,7 фоизини вояга етмаганлар ташкил қилган.
Судда мазмунан кўриб чиқилган жиноят ишларининг статистик кўрсаткичлари таҳлилидан, шу жумладан оғир жиноят содир этганлар
14,1 фоизга, ўта оғир жиноятни содир этганлар 41,6 фоизга кўпайган.
2022 йилнинг 9 ойига нисбатан кўрилган жиноят ишлари таҳлил қилинганда, бир қатор жиноий қилмишлар содир этганлиги учун шу жумладан, Қасддан одам ўлдириш (ЖКнинг 97-моддаси) 5 нафар шахсга ёки 60,0 фоизга, қасддан баданга оғир ва ўртача оғирликда тан жароҳати етказиш (ЖКнинг 104-105-моддалари) 26 нафар шахсга ёки 13,0 фоизга, порахўрлик (ЖКнинг 210-212-м) 32 нафар шахсга ёки 37,7 фоизга, ўғрилик (ЖКнинг 169-моддаси) 56 нафар шахсга ёки 23,4 фоизга кўпайган.
Шунингдек, Сирдарё вилоят маъмурий судлари томонидан 2022 йилнинг 9 ойи давомида 223 та, яъни 2021 йилнинг 9 ойида қаноатлантирилган 93 та маъмурий ишга нисбатан 130 тага кўп маъмурий иш қаноатлантирилган бўлиб, 2022 йилнинг 9 ойи давомида 2021 йилнинг тўққиз ойига нисбатан
2,4 баробарга кўп фуқаро ва тадбиркорларнинг бузилган ҳуқуқлари тиклаб берилган. Биргина Гулистон туманлараро маъмурий суди томонидан биринчи инстанцияда жами 695 та ишлар кўриб тамомланган бўлиб, иш тоифалари таҳлили шуни кўрсатдики, 430 та оммавий-ҳуқуқий муносабатлардан келиб чиқадиган низолардан, аксарият қисми, яъни 336 таси маъмурий орган, фуқаролар ўзини ўзи бошқариш органининг қарорини ҳақиқий эмас деб топиш, 60 таси маъмурий орган, фуқаролар ўзини ўзи бошқариш органини мансабдор шахсларининг ҳаракати (ҳаракатсизлиги)ни қонунга хилоф деб топиш ҳақидаги ишларга тўғри келган.
Сирдарё вилоят судининг фуқаролик ишлари бўйича судлов ҳайъати ва туманлараро судлари томонидан 2022 йил 9 ойи давомида
13 898 та (2021 йил 9 ойида 8.179 та) фуқаролик ишлари, 1 839 та
(568 та) материаллар кўриб тамомланган.
Судлар томонидан кўриб тамомланган фуқаролик ишлари тоифасига кўра таҳлил қилинганда:
Никоҳдан ажратиш ҳақида 1271 (1117) та фуқаролик иши кўриб тамомланган бўлиб, ўтган йил шу даврига нисбатан тамомланган ишлар 154 та ёки 13,8 фоизга кўпайган;
Никоҳдан ажратиш ҳақидаги қаноатлантирилган даъво аризалар туман-шаҳар кесимида таҳлил қилинган-да Гулистон, Янгиер шаҳарлари, Сайхунобод, Сардоба, Оқолтин, Гулистон туманларида сезиларли даражада кўпайган.
Фуқаролик судлар томонидан ҳисобот даврида никоҳдан ажратишни олдини олиш, оилавий муносабатларни мустаҳкамлаш юзасидан Оила ва хотин-қизлар бошқармаси, унинг ҳудудий бўлимлари ва бошқа манфаатдор ташкилотлар билан ҳамкорликда судда ишларни кўриш жарёнида жами 113 та оилаларнинг яраштирилишига эришилди.
Шунингдек, кредит шартномасига доир даъволар 8 227 (4 435) та фуқаролик иши кўриб тамомланган бўлиб, ўтган йил шу даврига нисбатан тамомланган ишлар 3792 та ёки 85,5 фоизга кўпайган;
Солиқ қарздорлигини ундириш ҳақидаги даъволар 752 (50) та кўриб тамомланган бўлиб, ўтган йил шу даврига нисбатан тамомланган ишлар 702 тага кўпайган;
Қарз ундириш ҳақида 524 (259) та фуқаролик иши кўриб тамомланган бўлиб, ўтган йил шу даврига нисбатан тамомланган ишлар 265 та ёки 102,3 фоизга кўпайганлигини кўришимиз мумкин.
Сирдарё вилоят судининг иқтисодий ишлар бўйича судлов ҳайъати ва туманлараро иқтисодий судлари томонидан 5906 та (2021 йил 9 ойида 4259 та) ўтган йилга нисбатан 1647 та ёки 27,8 фоиз кўп ишлар кўрилган.
Даъвогар манфаатида хусусий тадбиркорлик субъектлари, шу жумладан кичик бизнес субъектлари, фермер хўжаликлари, дехқон хўжаликлари ҳамда якка тартибдаги тадбиркорлар иштирокида 569 та 113 млрд. 433 млн. 480 минг сўмлик ишлар кўрилган.
Ишларни кўриш натижасига кўра 425 та тадбиркорлик субъектлар фойдасига 67 млрд. 426 млн. 180 минг сўм ундириш хақида ҳал қилув қарорлари қабул қилинган.
Матбуот анжумани ОАВ вакиллари ва судлов ҳайъати раисларининг ўзаро савол-жавоби билан якунланди.
Сирдарё вилоят судининг матбуот хизмати