Monthly Archives: Aprel 2022

Банкни “чув” тушираман деб ўзлари чув тушди

Жиноят ишлари бўйича Гулистон шаҳар судининг навбатдаги очиқ суд мажлисида кўрилган ишда вилоятдаги тижорат банкларидан бирига сохта ҳужжатлар тақдим этиб банкни “чув” туширмоқчи бўлган уч нафар шахсга нисбатан суд ҳукми ўқилди.

Судда аниқланишича  Дилноза (исми шартли ўзгартирилган) ва унинг куёви, Ойбек (исми шартли ўзгартирилган)  фирибгарлик йўли билан ўзганинг мулкини қўлга киритиш ҳақида олдиндан ўзаро жиноий тил бириктиришиб, шу мақсадда Ойбекнинг  номидан АТ “Асака банк” Сирдарё вилоят филиалига “ТRACKER” русумли автомашинасини сотиб олиш учун кредит ажратишни сўраб ариза билан мурожаат қилишган.

Шундан сўнг, кредит ажратилиши учун иш жойи ва иш ҳақи ҳақидаги маълумотлар зарур бўлганлиги сабабли, расмий равишда ҳеч қаерда ишламасалар-да, Дилноза Оқолтин туман давлат рўйхатидан ўтган “Оқолтин қурилиш” МЧЖ раҳбари  Одилни (исми шартли ўзгартирилган)  бу ҳужжатларни расмийлаштириб беришга кўндиради.  Натижада Дилноза ва Ойбекни  “Оқолтин қурилиш” МЧЖда ишлашлиги ва уларнинг ойлик иш ҳақлари тўғрисидаги қалбаки маълумотномаларни Одил ёрдамида сохталаштириб олиб, АТ “Асака банк” Сирдарё вилоят филиалига тақдим қилишади. Шундан сўнг мазкур банк томонидан  Ойбекнинг  номига 5 йил муддатга 6 ойлик имтиёзли давр ва йиллик 27 фоиз устама тўлаш шарти билан 150.900.000 сўмлик кредит ажратилиши ҳақидаги 2019 йил 27 июндаги 1760-сонли кредит шартномаси расмийлаштирилади.  Олинаётган кредит учун эса  Дилноза  ва фуқаро Сарвар (исми шартли ўзгартирилган) кафил сифатида кўрсатилади.

Шартномага кўра, АТ “Асака банк” Сирдарё вилоят филиали томонидан ажратилган кредит пуллари эвазига Ойбекнинг номига “ТRACKER TRKAR” русумли автомашинасини сотиб олиб, “ТRACKER TRKAR” русумли автомашина кредитга гаров таъминоти сифатида қўйилиши лозим бўлса-да, гаровга қўйишмасдан, 2019 йил 15 октябрда нотариал тасдиқланган шартномага асосан фуқаро Алимжановга сотиб юбориб, пулини шахсий манфаатлари йўлида сарфлаб юборишади. Ўрага сичқон тушди гулдир-гуп, мақолини ўз ҳаётида синаб кўрмоқчи бўлган бу “уддабурон”ларнинг қилмиши ҳеч қанча вақт ўтмай ошкор бўлди.

Ўтказилган суд мажлисида судланувчилар, гувоҳлар ва банк ходимларининг кўрсатмалари эшитилиб, далиллар ўрганиб чиқилди ва Дилноза, Ойбек ва Одилларга нисбатан суднинг якуний ҳукми ўқилди.

Яъни Дилнозага Жиноят Кодексининг 59-моддасига асосан тайинланган жазолар қисман қўшилиб, узил-кесил базавий ҳисоблаш миқдорининг 150 баравари, яъни ўттиз уч миллион тўрт юз эллик минг сўм жарима жазоси тайинланди.

Ойбекга узил-кесил ўташ учун базавий ҳисоблаш миқдорининг 196,5 баравари, яъни қирқ уч миллион саккиз юз ўн тўққиз минг беш юз сўм жарима жазоси тайинланди.

Ҳали суд томонидан белгиланган жазо муддати тугамай туриб,  яна жиноят содир этгани учун Одилга Ўзбекистон Республикаси жиноят кодексининг  60-моддасига асосан, жиноят ишлари бўйича Сардоба туман судининг 2019 йил 18 февралдаги ҳукми билан тайинланган 2 йил 4 ой 15 кун озодликни чеклаш жазосининг ўталмаган 8 ой 9 куни мазкур ҳукм билан тайинланган жазога қисман қўшиш йўли билан узил-кесил сутканинг соат 22:00дан соат 05:00гача бўлган вақт оралиғида яшаш жойидан чиқишни чеклаган ҳолда уч йил саккиз ой муддатга озодликдан чеклаш жазоси тайинланди.

Шу тариқа ўзларига берилган жазодан тўғри хулоса чиқармаган холда яна кимнидир “чув” тушириш орқали даромад топишни режа қилган бу жиноий гуруҳнинг қилмишига суд залида чек қўйилди.

Улуғбек Жумаев

жиноят ишлари бўйича Гулистон шаҳар судининг раиси

Тадбиркорларга 500 минг АҚШ долларигача кредитлар ажратишга рухсат берилди

Гулистон туманлараро иқтисодий суди томонидан ўтказилган навбатдаги сайёр суд мажлисида Сирдарё вилоят Давлат солиқ бошқармаси ва Гулистон шаҳар Давлат солиқ инспекциясининг хўжалик юритувчи субъектларни банкрот деб топиш тўғрисидаги аризалари асосида қўзғатилган 8 та иқтисодий ишлар кўриб чиқилди ва хал қилув қарорлари қабул қилинди. Давлат солиқ бошқармаси ва шаҳар солиқ инспекцияси ходимлари, тадбиркорлик субъектлари вакиллари иштирок этган сайёр суд мажлиси якунида Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2022 йил   6 апрельдаги “Ташқи савдо фаолияти иштирокчиларини қўллаб-қувватлашнинг қўшимча чора-тадбирлари тўғрисида”ги ПФ-97-сон Фармонининг мазмун-моҳияти юзасидан ҳам тушунчалар бериб ўтилди.

Яъни иқтисодий суд судьялари томонидан Фармоннинг мақсади ташқи савдони тартибга солиш механизмларини такомиллаштириш, маҳаллий тадбиркорлик субъектларининг экспорт фаолиятини ҳар томонлама қўллаб-қувватлаш ва рағбатлантириш чораларини янада кучайтириш орқали юқори қўшилган қийматга эга маҳсулотлар экспортини кенгайтириш эканлиги алоҳида таъкидланди. Шунингдек ни, 2023 йил 1 апрелга қадар маҳаллий корхоналар (уларнинг ваколатли вакиллари)га Европа Иттифоқи давлатларига юқори қўшилган қийматли маҳсулотларни экспорт қилишда ташиш харажатларини   70 фоизгача миқдорда компенсация қилишга субсидиялар тақдим этилишини; қўшни давлатларга экспорт қилинган юқори қўшилган қийматга эга маҳсулотларни экспорт қилишда ташиш харажатларини 50 фоизгача миқдорда компенсация қилишга субсидиялар тақдим этилиши борасида ҳам маълумотлар берилди давра суҳбатида.

Мазкур Фармонга асосан мувофиқликни баҳолаш органларини халқаро ILAC/IAF ташкилотлари аъзоси ҳисобланган аккредитация идораси томонидан аккредитациядан ўтказиш билан боғлиқ харажатлар экспортни рағбатлантириш агентлиги томонидан қоплаб берилиши ҳам ўзига хос янгилик бўлди. Шунингдек, тадбиркорлик субъектлари томонидан товарлар (махсус турдаги товарлардан ташқари), ишлар ва хизматлар экспортини шартнома тузмасдан ҳисобварақ-фактуралар (инвойслар) асосида амалга оширишда талаб этиладиган олдиндан тўлов миқдори 100 фоиздан 50 фоизга камайтирилиши ҳақида ҳам маълумотлар берилди. Мазкур Фармонга асосан ҳукумат комиссиясига маҳаллий экспортчи корхоналарнинг мурожаатларига асосан экспортолди ва экспорт билан боғлиқ савдо операцияларини молиялаштириш учун Экспортни қўллаб-қувватлаш жамғармаси маблағлари ҳисобидан ажратилган кредитларни қайтариш муддатини яна олти ойгача узайтириш ваколати берилганлигини, бунда, ушбу кредитларни қайтариш муддатининг ўзгартирилиши Марказий банк томонидан кредит шартлари қайта кўриб чиқилган активлар сифатида ҳисобланмаслиги белгилаб қўйилганлигини, «Божхона омбори» режимида олти ойдан кўп бўлган товарларнинг божхона расмийлаштирувида божхона тўловлари бўйича имтиёзларни қўллашни тақиқловчи тартиб бекор қилинганлигини, ёшлар тадбиркорлигини янада қўллаб-қувватлаш, шу жумладан инновацион технологияларга асосланган экспортбоп маҳсулотлар ишлаб чиқариш ва хизматлар кўрсатиш фаолиятини рағбатлантириш мақсадида Ҳукумат комиссиясининг қарорига асосан Ёш тадбиркорларни қўллаб-қувватлаш жамғармаси маблағлари ҳисобидан уларга 500 минг АҚШ долларигача кредитлар ажратишга рухсат берилганлигини, инвестициялар ва ташқи савдо вазирлигига 2023 йил 1 январга қадар Ҳукумат комиссияси хулосаси асосида Ўзбекистон Республикаси ташқи савдо операцияларини тартибга солишнинг вақтинчалик механизмларини жорий қилиш ваколати берилганлиги тадбиркорларга маълум қилинди. Ҳуқуқий тарғбиот давомида тайёр маҳсулотлар экспортини рағбатлантириш, шунингдек, импорт шартномалари қийматларини сунъий равишда ошириш, ички бозорга сифатсиз маҳсулотлар кириб келиши ва контрабанда ҳолатларининг олдини олиш чоралари мазкур Фармонда назарда тутилганлиги ҳақида ҳам давра иштирокчиларига маълумот бериб ўтилди.

Хусан Набиев

Гулистон туманлараро иқтисодий судининг раиси

Ер муносабатларида тенглик ва шаффофлик таъминланаяптими?

Оқолтин тумани, “Тошкент” маҳалла фуқаролар йиғини биносида Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2022 йил 14 февралдаги “Қишлоқ хўжалигига мўлжалланмаган ер участкаларини хусусийлаштириш тўғрисида”ги Ўзбекистон Республикаси қонунини амалга ошириш чора-тадбирлари ҳақида”ги 71-сонли қароримазмун-моҳияти тушунтириш юзасидан сайёр учрашув ташкил этилди. 

Унда Сирдарё вилоят судининг иқтисодий ишлар бўйича судьялари томонидан учрашувда иштирок этган фуқароларга ер участкаларини ажратишнинг барча учун тенг, шаффоф ва бозор тамойилларига асосланган тартибини жорий этиш, ерга оид мулкий ва ҳуқуқий муносабатларда барқарорликни таъминлаш, ерларни муҳофаза қилиш, ер эгаларининг мулкий ҳуқуқларини кафолатлаш, шунингдек, ернинг иқтисодий қийматини белгилаш орқали уни фуқаролик ҳуқуқий муносабатлар объекти сифатида эркин муомалага киритиш мақсадида, 2021 йил 1 августдан бошлаб- ер участкалари хусусий секторга — мулк ва ижара ҳуқуқи асосида, давлат органлари, муассасалари, корхоналари, фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органларига (кейинги ўринларда — давлат ташкилотлари) — доимий фойдаланиш ҳуқуқи асосида ажратилишини, мерос қилиб қолдириладиган умрбод эгалик, доимий эгалик, вақтинча фойдаланиш ҳуқуқи билан ер ажратиш тартиби бекор қилинади, бунда илгари ажратилган ер участкаларига бўлган бундай ҳуқуқлар уларнинг эгаларида амалдаги тартибда сақланиб қолишини, ижарага олинган ер участкасида қонунчиликда белгиланган тартибда қурилган кўчмас мулк объектига мулк ҳуқуқи бошқа шахсга ўтган тақдирда, ушбу объектга мулк ҳуқуқи билан биргаликда у жойлашган ер участкасига бўлган ижара ҳуқуқи ҳам янги мулкдорга ўтишини, қишлоқ хўжалигига мўлжалланган ерлар барча турдаги қишлоқ хўжалиги товар ишлаб чиқарувчилари иштирок эта оладиган очиқ электрон танлов якунларига кўра, фақат ижара ҳуқуқи асосида ажратилиши, Қишлоқ хўжалигига мўлжалланмаган ер участкаларини хусусийлаштириш тўғрисида»ги Ўзбекистон Республикаси Қонунига  мувофиқ ер участкаларини хусусийлаштириш Ўзбекистон Республикаси фуқаролари ва юридик шахслари томонидан уларга доимий фойдаланиш (эгалик қилиш), ижара ёхуд мерос қилиб қолдириладиган умрбод эгалик қилиш ҳуқуқи асосида тегишли бўлган ер участкаларини сотиб олиш, шунингдек, ер участкаларини электрон онлайн-аукцион орқали сотиш йўли билан амалга оширилиши юзасидан тушунтириш ва тавсиялар берилди.

Бехзод Махмудов,

Сирдарё вилоят судининг иқтисодий ишлар бўйича судьяси

БОСҚИНЧИГА НИСБАТАН СУД ҲУКМИ ЎҚИЛДИ

Халқимизда “ўрганган кўнгил ўртанса қўймас” деган нақл бор. Абдухолиқ (исми ўзгартирилган) муқаддам уч маротаба судланган, охирги маротаба судланганида ҳам Ўзбекистон Республикаси Жиноят кодексининг инсонпарварлик, одиллик принциплари қўлланиб, унга нисбатан ички ишлар органининг тақдимномаси қаноатлантирилиб, Ўзбекистон Республикаси Жиноят кодексининг 73-моддаси қўлланиб жазони ўташдан муддатидан илгари шартли равишда озод қилинган эди. Гарчанд Жиноят кодексининг 78-моддасига асосан судланганлик ҳолати тугалланган бўлсада, бироқ Абдухолиқ бундан ўзига тегишли хулоса чиқармади. Аксинча яна жиноят йўлини танлади. Яъни  маст ҳолатда, Холиданинг (исми ўзгартирилган)  яшаш уйи орқа томонидаги зовур бўйида ўтирган вақтида унинг олдига бориб,  куракда турмайдиган сўзлар билан ҳақоратлади.  “Samsung А20” русумли телефон аппаратини талон-торож қилиш мақсадида унга ҳужум қилиб, танасининг дуч келган жойларига қўл ва оёқлари билан уриб-тепиб тан жароҳати етказди. Холиданинг ҳушидан кетганидан фойдаланиб, шу атрофдаги бетон тўсиқнинг илмоғига Холиданинг эгнидаги кўйлагини йиртиб ечиб олиб, ушбу кўйлакнинг бир қисми билан бўйнидан, бир қисми билан қўллари, бир қисми билан оёқларини боғлаб, ҳаёти ва соғлиги учун хавфли бўлган зўрлик ишлатиш орқали  телефон аппаратини қўлга киритиб, ҳодиса содир бўлган жойдан яширинган. Олиб борилган терговга қадар текширув давомида Абдухолиқдан Холидага тегишли бўлган телефон аппарати далилий ашё сифатида баённома асосида олинган. Мазкур жиноят иши жиноят ишлари бўйича Мирзаобод туман судининг очиқ суд мажлисида кўрилиб, Абдухолиқнинг шахси, айбига қисман иқрорлиги, қилмишидан чин кўнгилдан пушаймонлиги, жиноятни маст ҳолатда содир этганлиги, жабрланувчининг даъвоси борлиги инобатга олиниб, беш йилга озодликдан маҳрум қилиш жазоси тайинланди.

Фазлиддин Сувонқулов
жиноят ишлари бўйича Мирзаобод туман судининг раиси

САВДОСИ ПИШМАГАН АДАШЛАР

Жиноят ишлари бўйича Гулистон шаҳар судининг очиқ суд мажлисида кўриб чиқилган навбатдаги жиноят ишида ноқонуний равишда ер сотмоқчи бўлган шахсга нисбатан суд ҳукми ўқилди. Бу жиноятга сабаб бўлган воқъелик эса 24 ёшли Акмалнинг кимёвий ишлов берилган 15.000 АҚШ долларини Боёвут тумани, Дехқонобод СФУ, Қарапчи маҳалласи ҳудудида жойлашган умумий овқатланиш шаҳобчасида олган вақтида ҳуқуқ -тартибот органлари томонидан  ашёвий далиллар билан ушланган вақтда содир бўлди. Аслида жиноятга судланувчининг “очкўзлиги” сабаб бўлган эди. Чунки у судда кўрсатма берар экан, ҳақиқатдан ҳам Гулистон туман ҳокимлигининг 2021 йил 29 майдаги 487-сонли қарорига асосан унинг номига Гулистон тумани ҳудудида туман ҳокимлиги заҳирасида бўлган жами 20 гектар қишлоқ хўжалигида фойдаланилмайдиган бошқа ерлар билан банд ерлардан сунъий балиқ ҳавзаси барпо этиши учун ажратилиб, балиқчилик йўналишида янги фермер хўжалиги ташкил этишга рухсат берилганлигини, унда балиқчилик учун сунъий ҳавза ташкил қилиши учун етарлича маблағи бўлмаганлиги сабабли, ушбу ерни сотиб, унинг пулига Гулистон тумани, Зарбдор маҳалласи ҳудудида автомашиналарни ювиш шаҳобчаси ташкил қилмоқчи бўлганлиги ва шу сабабли у ушбу ерни сотишга қарор қилиб, 2021 йилнинг тахминан август ойида интернетдаги “Телеграм” каналидан уй-жойлар савдоси билан шуғулланувчи “Акмал” исмли шахснинг гуруҳига аъзо бўлиб, унинг қўл телефон рақамини олиб, унга қўнғироқ қилиб, у билан учрашганлигини , “Акмал”га Гулистон тумани, Олтинтепа, Боёвут СИУ ҳудудида балиқчилик учун сунъий ҳавза ташкил қилишга мўлжалланган умумий майдони 20 гектар бўлган ери борлигини, ушбу ерни 19-20 минг АҚШ доллари эвазига сотмоқчи эканлигини айтганлигини, шундан сўнг “Акмал” унга ҳаридор чиқса хабар қилишини айтганлигини, 2021 йилнинг 4 декабрь куни “Акмал” унга қўнғироқ қилиб, соат тахминан 16:00ларда унинг ерини сотиб олмоқчи бўлган харидор билан ерни кўриш учун боришлигини билдирганлигини, шундан сўнг соат тахминан 17:00ларда “Акмал” билан учрашганлигини,  “Акмал” билан Гулистон шаҳар “янги бозор” ҳудудида жойлашган кафеси олдига бирга борганлигини, у ерда ерни сотиб олмоқчи бўлган шахс ернинг ҳужжатларини кўрмоқчи эканлигини айтганлигини,  у ўзи билан қора рангли папкага солинган ҳолда олиб келган ҳужжатларни олиб унга кўрсатганлигини, харидор ушбу ерни  унинг номига қандай қилиб расмийлаштириб бермоқчи эканлиги ҳақида сўраганида, “Акмал” исмли маклер унга ерни олиб қурилиш ишларини амалга ошираверишини, қурилишларни тугатганидан кейин кадастр қилишини ва ўша кадастрни олди-сотди қилиб беришини айтганлигини, шунда у ҳар томонлама ишончли бўлиши учун тилхат ёзиб беришини айтганлиги ва қора папкадаги ҳужжатларни “Акмал” исмли маклернинг автомашинасига олиб чиқиб қўйиб келганлигини, сўнг, у кафега қайтиб кириб, ўзининг раҳбарлигидаги фермер хўжалиги гувоҳномаси нусхасининг орқа томонига тилхат ёзиб берганлигини, шунда харидор унга 2 та боғламда 100 АҚШ доллари купюрасидаги пулларни узатганлигини, пуллар 150 дона 100 АҚШ доллари купюраларидаги жами 15.000 АҚШ доллари эканлиги маълум бўлиб, пулларни чўнтагига солаётган вақтида департамент ходимлари томонидан ўтказилаётган тезкор тадбирда қўлга олинганига амин бўлди.

Шунингдек, Акмал судга қилмишидан пушаймонлигини, агар очкўзлик қилмаганида шу ердан яхшигина даромад ҳам олиши мумкинлигини айтиб,  енгиллик берилишини сўради. Лекин энди кеч бўлганди. Чунки бу ноқонуний савдосида унга маклер адаши ҳам ёрдам бера олмади. Яъни суд ҳукми билан судланувчи Акмал Ўзбекистон Республикаси Жиноят Кодексининг 25,168-моддаси 4-қисми “а” банди билан айбли деб топилиб,  икки йил муддатга давлат органларида мансабдорлик ва моддий жавобгарлик билан боғлиқ лавозимларда ишлаш ҳуқуқидан маҳрум қилиниб, базавий ҳисоблаш миқдорининг 430 баравари миқдорида, яъни бир юз ўн олти миллион юз минг сўм жарима жазоси тайинланди. Шу зайлда “пишмай” қолган адашларнинг савдосига чек қўйилди.

Улуғбек Джумаев,

Жиноят ишлари бўйича

Гулистон шаҳар судининг раиси